Tên họ thật sự Sùng Khánh Hoàng thái hậu

Từ Thanh thực lục đời Ung Chính, do chính Đại học sĩ Trương Đình Ngọc biên soạn. Năm đầu Ung Chính, có chỉ dụ:

(雍正元年二月)甲子, 谕礼部: 奉皇太后懿旨: 侧妃年氏封为贵妃, 侧妃李氏封为齐妃, 格格钮祜禄氏封为熹妃, 格格宋氏封为懋嫔, 格格耿氏封为裕嫔。尔部察例具奏。

...

(Ung Chính nguyên niên, tháng 2), Giáp Tử, dụ Lễ bộ: Phụng Hoàng thái hậu ý chỉ: Trắc phi Niên thị phong làm Quý phi, Trắc phi Lý thị phong Tề phi, Cách cách Nữu Hỗ Lộc thị phong Hi phi, Cách cách Tống thị phong Mậu tần, Cách cách Cảnh thị phong Dụ tần. Sát lệ cựu tấu.

— 《清世宗实录》

Trung Quốc đệ nhất lịch sử hồ sơ quán, tại 《Ung Chính triều Hán văn chỉ dụ tổng hợp》, đã công bố chỉ dụ đương trong năm Ung Chính, có một chi tiết khác lạ:

雍正元年二月十四日諭命側福金年氏封為貴妃等情:奉上諭:“遵太后聖母諭旨,側福金年氏封為貴妃,側福金李氏封為齊妃,格格钱氏封為熹妃,格格宋氏封為裕嬪,格格耿氏封為懋嬪。”該部知道。

...

Ung Chính nguyên niên, ngày 14 tháng 2. Dụ Trắc phúc kim Niên thị tấn vi Quý phi. Dâng lên dụ:"Tuân Thái hậu thánh mẫu chỉ dụ, Trắc phúc kim Niên thị tấn Quý phi, Trắc phúc kim Lý thị phong Tề phi, Cách cách Tiền thị phong Hi phi, Cách cách Tống thị phong Dụ tần, Cách cách Cảnh thị phong Mậu tần. Nên bộ biết.

— 《雍正朝汉文谕旨汇编》

Tại đây trong 2 bộ hồ sơ, “Cách cách Tiền thị phong làm Hi phi”, “Cách cách Nữu Hỗ Lộc thị phong làm Hi phi”, nhưng nhìn ra 2 vị Cách cách này là do Hoàng thái hậu ý chỉ thụ phong làm [Hi phi]. Dựa theo Thanh cung quy chế mà nói, sắc phong Hoàng phi không thể có trùng phong hiệu, hơn nữa toàn bộ Thanh cung cũng không có khả năng có hai [Hi phi], cho nên sẽ xuất hiện giả thiết: 「Từ Tiền thị biến thành Nữu Hỗ Lộc thị」.

Nhìn qua khảo cứu 《Kết quả khảo chứng về mẹ đẻ của Càn Long - 关于乾隆生母最新考证的最终结果》, tập hồ sơ này có đưa ra một giải thích khá thú vị: “Đương lúc Ung Chính Đế bí mật lập Trữ, vì tăng địa vị của Hoàng thái tử mẫu thân ở xã hội Mãn tộc, có nhớ rằng Ba đồ lỗ Ngạch Diệc Đô từng trợ giúp Nỗ Nhĩ Cáp Xích khai quốc, liền đem Tiền thị bái ba đồ lỗ Ngạch Diệc Đô hậu nhân là Tứ phẩm điển nghi Lăng Trụ làm cha, sửa họ gọi 『Nữu Hỗ Lộc thị』”. Nhưng thuyết giải này cũng có vấn đề, không bài trừ khả năng ghi chép sai sót, như trên dụ phong có viết Tống thị phong Dụ tần, Cảnh thị phong Mậu tần, trong khi hoàn toàn ngược lại.

Chuyên gia nghiên cứu lăng tẩm đời Thanh và nghiên cứu hậu phi, giáo sư Từ Quảng Nguyên (徐广源) nhận định [Tiền thị] và [Tống, Cảnh đảo vị] đều là "lỡ bút", chính ở Thực lục đã sửa cho đúng. Giáo thụ Đỗ Gia Ký (杜家骥) cũng chỉ ra điểm sai lầm này. Cả hai vị học giả đều nhận định, người viết chỉ dụ thụ phong tần phi khi ấy là Bối tử Dận Đào đã dùng giản thể, ghi từ [Nữu Hỗ Lộc thị; 钮祜禄氏] thành [Nữu thị; 钮氏], chữ viết cũng qua loa, cứ thế các quan biên văn bản sách phong lại ghi thành [Tiền thị; 钱氏], đến khi khắc lên sách văn mới phát hiện. Cũng vì chuyện này mà Dận Đào bị giáng làm Trấn Quốc công.

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Sùng Khánh Hoàng thái hậu http://js.people.com.cn/html/2012/02/27/83636.html http://db.cssn.cn/sjxz/xsjdk/zgjd/sb/jsbml/qslyzcs... http://www.dpm.org.cn/explore/building/236509.html http://www.guoxuedashi.com/a/5701m/88937f.html http://www.guoxuedashi.com/a/5701m/88986f.html http://www.guoxuedashi.com/a/5701m/89264o.html http://www.guoxuedashi.com/a/5701m/89267o.html http://www.guoxuedashi.com/a/5701m/89332i.html http://www.guoxuedashi.com/a/5701m/89419s.html http://www.guoxuedashi.com/a/5701m/89578f.html